تعریف رشته :
رشته کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی (Master Of Rehabilitation Management ) ترکیبــی است از شاخه های علوم توانبخشی و مدیریت که فارغ التحصیلان این رشته پس از پایان دوره دو ساله نظری و عملی و با ارائه پایان نامه ، هدایت و کارشناسی مؤثر و ارائه خدمات مراکز ، مؤسسات و نهادهای توانبخشی کشور در بخش های دولتی ، خصوصی و خیریه ای را به عهده خواهند گرفت .
تاریخچه:
رشته مدیریت توانبخشی قبل از انقلاب اسلامی در دانشکده توانبخشی و رفاه اجتماعی راه اندازی شد و تنها یک دوره دیگر بعد از پیروزی انقلاب دانشجو پذیرفت. بعد ها در دهه 70 در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تاسیس شد. گروه آموزشی مدیریت توانبخشی از سال 1383 که مجوز تاسیس و راه اندازی خود را از شورای گسترش دانشگاه های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی دریافت کرد، با پذیرش دانشجو آغاز فعالیت نمود. تا کنون همه ساله بین 4 تا 10 دانشجو پذیرش و به تحصیل در این رشته پرداخته اند. این گروه آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد به پذیرش و تربیت دانشجو اقدام نموده است.
مأموریت یا رسالت رشته : (Mission )
رسالت رشته کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی تربیت دانشجویان و دانش آموختگانی است که :
- با آخرین یافته ها ی موجود در زمینه توانبخشی آشنا باشند .
- مهارت در بکارگیری شیوه مناسب مدیریت و رهبری در مراکز توانبخشی را کسب نموده باشند .
- با دانش و مهارت کار تیمی آشنا باشند .
- از دانش و مهارت خود در افزایش اثربخشی و کارایی و نیز بهره وری مراکز توانبخشی استفاده نمایند .
- سطح ارائه خدمات توانبخشی مورد نیاز جامعه را ارتقاء بخشند .
- فعالیت های پژوهشی در زمینه توانبخشی را طراحی و اجرا نمایند .
- در جهت رشد و ارتقاء کیفی خدمات کارکنان مراکز توانبخشی حرکت نمایند.
اهداف (Goals ) :
هدف کلی:
تربیت دانش آموختگانی که دانش ، مهارت و نگرش توسعه یافته، عمیق و گسترده ای نسبت به وظایف، کارکردها و نقش های مدیریت در نهادهای بخش عمومی، خصوصی ،
خیریه و..... داشته باشند و در عرصه کار و فعالیت در حیطه توانبخشی عامل به مدیریت علمی باشند .
اهداف اختصاصی :
در پایان این دوره آموزشی از دانش آموختگان انتظار می رود :
- با انواع نظام های ارائه خدمات آشنا شده باشند .
- توان انجام کار گروهی و هدایت گروه را کسب نموده باشند .
- مهارتهای حل مسأله را فرا گرفته و جهت حل مسائل و مشکلات سیستم توانبخشی ارائه طرح نمایند .
- با انواع روشهای نوین مدیریت و رهبری در مراکز توانبخشی آشنا شده باشند .
- با چگونگی مدیریت منابع انسانی ، مالی و اطلاعاتی در زمینه توانبخشی آشنا شده باشند .
- آشنایی با شیوه های مشاوره توانبخشی را کسب کرده باشند.
- با فرایند مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک آشنا شده باشند .
- روش پژوهش در مسائل توانبخشی را فرا گرفته باشند .
معرفی حوزه و کارکردهای اصلی آن:
مدیریت توانبخشی یکی از رشته های تعریف شده در حوزه توانبخشی است که از جمله دوره های بین رشته ای است. مباحث آن مشترک بین حوزه مدیریت و حوزه توانبخشی
می باشد. کارکرد اصلی آن استقرار سیستم های مدیریت نوین و بکارگیری ابزارهای جدید مدیریت برای ارتقای ارائه خدمات توانبخشی به افراد دارای معلولیت است.
پیکره علمی رشته مدیریت توانبخشی در مقطع کارشناسی ارشد، ترکیبــی از شاخه های علوم توانبخشی و مدیریت است. دانش آموختگان این رشته پس از پایان دوره دو ساله نظری
و عملی و با ارائه پایان نامه قادر خواهند بود علاوه بر امر آموزش، به صورت تخصصی اداره امور مراکز، موسسات و نهادهای توانبخشی کشور در بخش های دولتی، خصوصی و خیریه
را به عهده گرفته و در زمینه های مختلف این حوزه پروژه های تحقیقاتی را طراحی و اجرا نمایند .
تحلیل وضعیت گروه مدیریت توانبخشی :
نقاط قوت بالقوه
- مقبولیت گروه مدیریت توانبخشی دانشکده علوم توانبخشی در بین سایر مراکز علمی هم رشته کشور
- اولویت اول دانشجویان پذیرفته شده در مقطع کارشناسی ارشد
- با توجه به سابقه آموزشی و پژوهشی مثبت گروه در میان جامعه توانبخشی کشور، امکان مرجع شدن این گروه به خوبی وجود دارد.
- وجود درخواست های متعدد برای ورود به گروه مدیریت توانبخشی دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران
- وجود امکانات آموزشی و تحقیقاتی جهت انجام پروژه های تحقیقاتی، پایان نامه ها و رساله های تحقیقاتی در دانشکده
- عضویت تعدادی از اساتید گروه فیزیوتراپی در بورد تخصصی فیزیوتراپی وزارت محترم بهداشت و درمان
- قابلیت استفاده از فضای مناسب مطالعه و مجموعه کتابهای تخصصی کتابخانه دانشکده توانبخشی که یکی از کامل ترین کتابخانه ها در زمینه توانبخشی در سطح کشور می باشد.
- قابلیت استفاده از امکانات نرم افزاری و اطلاع رسانی برای اجرای برنامه ها.
نقاط ضعف بالقوه
- کمبود عضو هیات علمی تخصصی
- کمبود بستر مناسب سخت افزاری و نرم افزاری برای تداوم آموزش در فضای مجازی
- کمبود مجله تخصصی مرتبط با رشته مدیریت توانبخشی
- عدم وجود اینترنت پر سرعت
- مشکلات مرتبط با ارائه برنامه کارآموزی مدیریت توانبخشی
زمینه های فعالیت های پژوهشی
گروه مدیریت توانبخشی در برنامه های تحقیقاتی دانشکده علوم توانبخشی مشارکت فعال دارد. مهم ترین فعالیت های پژوهشی این بخش به شرح زیر است:
- پژوهش های اصیل مدیریت در حوزه توانبخشی.
- اثرات برنامه های مدیریت توانبخشی بر روی افراد دارای معلولیت.
- پژوهش در زمینه تاثیرات برنامه های توانبخشی مبتنی بر جامعه